Bosna Hersek’in deniz egemenliğini ihlal eden Peljesac köprüsü tamamlanmak üzere
Bosna Hersek karasularında Hırvatistan tarafından hukuksuz bir şekilde inşa edilen Peljesac köprüsünün inşaatında sona yaklaşıldı.
Bosna Hersek’in yegane sahil kenti Neum açıklarında inşa edilen Pelješac (Pelyeşats) Köprüsü, iki ülke arasındaki sınırlar kesin olarak belirlenmemiş olmasına rağmen Hırvatistan’ın tek taraflı adımlarıyla inşa edilmeye devam ediliyor. Hırvatistan’ın arasında kara bağlantısı olmayan iki yakasını birbirine bağlaması planlanan Peljesac Köprüsü’ne Çin’den gönderilerek yola çıkan son parçaların yakında Hırvatistan’a ulaşması bekleniyor.
Finansmanı Avrupa Birliği tarafından sağlanan ve Çinli bir şirket tarafından inşa edilen proje dahilinde köprünün direkleri üzerine 107 segmentin monte edildiği ve montajı tamamlanan segmentlerin uzunluğunun 1550 metreye ulaştığı bildiriliyor. Hırvatistan basınında yer alan haberlere göre geriye kalan segmentlerin montajının da tamamlanmasıyla birlikte köprünün geriye kalan 900 metrelik kısmı da kısa zamanda tamamlanacak.
Bosna Hersek, kendi karasularının uluslararası sulara kadar ulaşan bir koridor teşkil etmesi gerektiğini ve açık denize ulaşabilmek için Hırvatistan’ın iznine ihtiyacı olmaması gerektiğini savunuyor. Bunu reddeden Hırvatistan ise Bosna Hersek’in karasularının tamamıyla kendi karasuları içerisinde hapsolmuş durumda olduğunu ve Peljesac Köprüsü’nün Hırvatistan karasularında inşa edildiği iddiasını savunuyor.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı, 2007 yılında kabul edilen bir deklarasyonda Bosna-Hersek ve Hırvatistan ile arasındaki sınırlar kesinleştirilmediği sürece köprünün inşa edilmesine karşı olduğunu ilan etmiş, Hırvatistan’a köprünün inşası konusunda tek taraflı adım atmama çağrısı yapmıştı.
Bosna Hersek’in “Mavi Vatan’ı” üzerindeki egemenliğine meydan okuyan köprünün yaklaşık 55 metre yüksekliğinde olacak olması sebebiyle de büyük gemilerin Bosna Hersek kıyılarına ulaşmasına engel teşkil edebileceği ileri sürülüyor.
Türkiye’den yardım istenmişti
Hırvat yetkililer, Bosna Hersek'in Neum kentinden çıplak gözle görülebilecek konumdaki köprünün AB tarafından onaylanarak desteklenmesinin de kendi pozisyonlarının haklılığını ortaya koyduğunu savunurken Bosna Hersekli yetkililer Türkiye'den yardım bekliyor. Bu hususta daha önce Türkiye'den yardım talebinde bulunan Bosna Hersek Denizcilik Birliği Başkanı İzet Bayrambaşiç, “Değerli Türk Dostlarım! Ekmeğiniz çalınır, namusunuz çalınır, toprağınız çalınır, huzurunuz da çalınabilir. Ama kıyınız çalınırsa bunların hepsi çalınmış olur. Bosna Hersek'in sesini duyurun! Kıyılarımız ve deniz hukukumuz çalınıyor! Bizi yalnız bırakmayın!” diye yazmıştı.
Konunun Türkiye’de gündeme gelmesinde önemli rol üstlenen Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi (BAUDEGS) Başkanı Doç. Dr. Cihat Yaycı da Türkiye’nin müdahil olmasını talep ederek, “Mutlaka bu köprünün yapımının durdurulması lazım. Aksi takdirde Bosna’da bir katliam olursa veya başka bir şey olursa hiçbir şekilde ne yardım ulaştırılabilir ne de insanlar tahliye edilebilir” demişti.
Hırvatistan, Bosna Hersek'in kara sınırlarında da operasyon yapıyor
Bosna Hersek'in denizler üzerindeki egemenliğini tanımayarak denize çıkışını kapatan bir projeye imza atan Hırvatistan, Bosna Hersek'te özellikle Boşnak Müslümanların ticari faaliyetlerini zora sokacak bir adıma da hazırlanıyor.
Bosna Hersek basınında yer alan haberlere göre Hırvatistan, Bosna Hersek'te Boşnakların yoğun olarak yaşadığı bölgeler tarafından kullanılan sınır kapılarını ağırlığı 7,5 tonu aşan yük kamyonlarına kapatmaya hazırlanıyor. İddialara göre Hırvat ve Sırpların yoğun olarak yaşadığı bölgelerin yakınlarındaki sınır geçişlerinde sınırlandırma planlanmazken, Müslümanların yaşadığı bölgelerden ihraç mallarının Avrupa'ya gidişini zorlaştıracak şekilde bu bölgelerdeki sınır kapılarının kullanımında kategorik değişiklikler yapılması planlanıyor.
Hırvatistan'la ilişkiler gergin
Bosna Hersek ve Hırvatistan arasındaki ilişkiler, Hırvatistan Dışişleri Bakanı Gordan Grlic-Radman'ın Bosna Hersek'te yaşayan Hırvatlara yönelik açıklamaları nedeniyle bir kez daha gerilmiş durumda bulunuyor.
Hırvatistan Dışişleri Bakanı Grlic-Radman'ın hafta sonunda yaptığı Bosna Hersek'te Hırvatların kendi temsilcilerini seçemedikleri ve "aldatıldıkları" yönündeki açıklaması, Bosna Hersekli yetkililer tarafından Hırvat diplomasi şefinin Bosna Hersek'in içişlerine müdahil olması olarak yorumlandı. Hırvatistanlı siyasetçiler, Bosna Hersek'teki seçim kanunlarının Bosnalı Hırvatlar lehine değiştirilmesi için uzun süredir lobi yapıyor.
İbrahim H. Aydoğan / Balkan News
