Aliya İzetbegoviç hakkında kim - ne dedi?

Bosna Hersek 17.10.2024, 10:34
Aliya İzetbegoviç hakkında kim - ne dedi?
© Aliya İzetbegoviç Müzesi

Bosna Hersek Yüksek Temsilci Christian Schmidt'in soykırım suçundan hüküm giymiş eski Sırp komutan Ratko Mladiç ile bağımsız Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç'i aynı bağlama koyan saçma sapan açıklamasının kamuoyundaki yankısı sürüyor.

Yüksek Temsilci Schmidt’in açıklamalarına tepkiler devam ederken, bugünkü içeriğimizde size dünya liderlerinin merhum Boşnak lider hakkında hayattayken ya da ölümünden sonra söylediklerini derledik.

Hazırsanız başlıyoruz.

Aliya, pek çok dünya liderine göre sadece bir cumhurbaşkanı değil, aynı zamanda Bosna Hersek’in hayatta kalma mücadelesinin de sembol ismiydi.

Eski ABD Başkanı Bill Clinton, üzerinde kendisinin ve Aliya’nın bulunduğu ve 1994 yılında Beyaz Saray’da çekilmiş bir fotoğrafa şu notu düşmüştü:

“Başkan İzetbegoviç, önemli çalışmanız için en iyi dileklerimle!”

Clinton’un bu notu, Aliya’nın barış için ortaya koyduğu çabanın uluslararası çevrelerde de ne kadar değer gördüğünün kanıtı.

Eski NATO Genel Sekreteri George Robertson ise Bosna-Hersek'teki savaş dönemine ilişkin şunları söylemişti:

"1992'den 1995'e kadar Aliya İzetbegoviç, Bosna-Hersek'in hayatta kalma mücadelesinin sesiydi. Kuşatma altındaki başkentin direnişine öncülük etti ve Bosna Hersek'in birliğini ve bağımsızlığını kurtarmak için özveriyle çalıştı."

Benzer bir görüşü eski ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell da şu ifadelerle paylaşıyor:

"Sayın İzetbegoviç'in cesareti, savaşın en karanlık günlerinde Bosna Hersek halkına umut verdi. Bosna-Hersek'in çok etnisiteli bir devlet olarak var olması, onun kararlı liderliğinin kanıtıdır."

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Aliya’ya saygısını şu sözlerle dile getirmişti:

"Aliya İzetbegoviç, hayatı ve eserleriyle tarihe yön vermiş bir insandır. Onun misyonu insan onurunun ve takdire şayan azmin bir ifadesiydi.”

Dönemin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan da İzetbegoviç'in tarihi rolüne şu sözlerle vurgu yapmıştı:

"Cumhurbaşkan İzetbegoviç, Bosna-Hersek'in birliğini korumak ve Bosna devletini inşa etmekle hatırlanacak."

Savaşın sona ermesine yönelik müzakerelerde kilit rol oynayan Amerikalı diplomat Richard Holbrooke ise "İzetbegoviç olmasaydı bu ülkenin bugün var olabileceğini düşünmüyorum." İfadelerini kullanmıştı.

Katolik din adamı Mile Babiç ise Aliya’nın vatan sevgisini şu sözlerle vurguluyor:

"Aliya İzetbegoviç harika bir kişilik, zira ülkesi Bosna-Hersek'i seviyordu ve Bosna-Hersek vatandaşlarının ve halklarının barış içinde yaşayabilmesi için elinden gelen her şeyi yaptı."

İngiliz siyasetçi Lord David Owen, İzetbegović'i "Bosna-Hersek'in hayatta kalmasında kilit rol oynayan çok cesur bir adam" olarak tanımlarken, eski Bosna-Hersek Yüksek Temsilcisi Paddy Ashdown ise Aliya’nın en zor anlarda hoşgörüyü seçebilme yeteneğine vurgu yaparak, “İşte bu nedenle bugün Bosna-Hersek'te, ortak fayda uğruna savaşmak için onun hayatından ilham alan iyi niyetli erkekler ve kadınlar var.” demişti.

Eski Malezya Başbakanı Muhammed Mahathir’den eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı Stjepan Mesiç’e; Slovenya’nın eski cumhurbaşkanı Milan Kuçan’dan eski ABD’li general Wesley Clark’a kadar herkes merhum Boşnak liderin dürüstlüğünden, cesaretinden, mücadelesinden ve barışa katkısından övgüyle söz etmişti.

Sonuç olarak, izlediği siyasete katılsanız da katılmasanız da Aliya Bosna Hersek tarihinin silinmez bir parçası, en önemli tarihi figürlerinden biridir.

Dolayısıyla kendisini “sömürge valisi” olarak gören Alman Christian Schmidt’in Aliya açıklaması, sadece Boşnak liderin şahsına değil, aynı zamanda onun Bosna-Hersek’in barış ve birliğinin korunması için yaptığı katkıyı takdir eden herkese yönelik bir hakarettir.

BalkanNews

Yorumlar (0)